نقد و بررسی فیلم شاهزاده ایران: شن های زمان (Prince of Persia: The Sands of Time )

هر چند که این فیلم در ژانر فانتزی منتشر شده، نه تاریخی اما بیشتر عناصر بصری و محتوایی آن از نظر عقیدتی، تاریخی و فرهنگی با شواهد تاریخی تطابق کمی دارد و منتقدین نیز نسبت به برخی تحریفات این اثر واکنش‌هایی نشان داده اند که نباید بی اعتنا از آن گذر کرد. به عنوان مثال در فیلم می‌بینید که عقاید دینی مطرح شده با باورهای یکتاپرستی مغایرت دارد. شما می‌توانید همراه با نوجوان خود تحقیق کرده و این عناصر متغایر را پیدا کنید و حتی با خواندن بعضی نقدها به علت غفلت سازندگان فیلم از تاریخ ایران پی ببرید. کسب چنین آگاهی‌هایی می‌تواند باعث ایجاد نگرش مثبت پیرامون تاریخ و فرهنگ ایران در نوجوانان شود. شخصیت دستان با وجود اینکه دلاور و قهرمان معرفی شده است اما گاهی اوقات رفتارهایی دور از جوانمردی از خود نشان می‌دهد؛ به عنوان مثال تهمینه را به راهزنان می‌فروشد یا در حالت مست دیده می‌شود و همین مسائل سبب می‌شود که او کمتر به عنوان یک قهرمان ایرانی باورپذیر باشد. توصیه می‌شود والدین ابعاد مختلف شخصیت او را به همراه نوجوانان بررسی کنند. به صورت کلی توصیه می‌شود والدین تلاش نمایند تا نوجوانان با موشکافی به چنین فیلم‌هایی نگاه کنند؛ چون حتی در صورت عدم تناقض اثر با واقعیت، چنین تلاشی می‌تواند تفکر انتقادی و استدلال اخلاقی را در نوجوان بهبود بخشد.

خلاصه:

این اثر با واقعیت های تاریخی و فرهنگ اصیل ایرانی مطابق نیست و والدین باید با بررسی همه جانبه عناصر فیلم مانع از پذیرش منفعلانه این تصویر از سوی نوجوانان شوند.

از نوجوان خود بپرسید این فیلم چقدر با تصوراتش از تاریخ و فرهنگ ایران تطابق دارد؟ تفاوت‌های اساسی این اثر را با تاریخ ایران پیدا کنید. شخصیت دستان را چقدر به عنوان یک قهرمان ایرانی قبول دارید؟ چرا؟ آیا تصویری که از ایران نشان داده شده را برای معرفی در سطح بین الملل مناسب می‌دانید؟

خلاصه: عناصر فیلم را با آنچه که از تاریخ و فرهنگ ایران می‌دانید مقایسه کرده و تفاوت‌ها را بیابید.

 روزی پادشاه امپراطوری پارس، شرامان، در حال گذر از شهر، پسر یتیم و شجاعی به نام دستان را می‌بیند و او را به قصر می‌برد و به فرزندخواندگی می‌پذیرد. سالها بعد دستان و برادرهایش تاتس و گارسیو به همراه عمویشان، نظام، در حال لشکرکشی، به شهر مقدس الموت می‌رسند و تصمیم می‌گیرند آنجا را برخلاف دستور پادشاه فتح کنند. تهمینه فرومانروای این شهر است و محافظ میراث مقدسی است که شهر را سالها از تجاوز دشمنان حفظ کرده است. دستان با دلاوری خود نقش مهمی در پیروزی این جنگ ایفا می‌کند و آن میراث را که خنجر مقدسی به دست می‌آرود. پس از جنگ، تاتس برای تشکر از دستان، لباسی را به او می‌دهد تا دستان آن را به پدرشان هدیه کند. زمانی که پادشاه لباس را می‌پوشد، به خاطر سمی که در آن وجود داشته می‌سوزد و می‌میرد. دستان توسط ماموران حکومتی تعقیب می‌شود و تهمینه برای اینکه خنجر را پس بگیرد با او همراه می‌شود و او را فراری می‌دهد. دستان متوجه می‌شود که خنجر در دست هرکس باشد او را تا چند لحظه به عقب برمی‌گرداند. مخزن خنجر با شن های زمان پر شده و این شن‌ها در ساعت شنی خدایان نگهداری می‌شود، چنانچه خنجر به ساعت شنی فرو رود می‌توان تا بی‌نهایت به گذشته برگشت اما ممکن است خشم خدایان را سبب شود و طوفان شن تمام بشریت را نابود کند. . طی ماجراهای فراوان دستان به زودی متوجه می‌شود که نظام با دروغ و فریب تلاش کرده تا شهر الموت را فتح کند. و هدف او این بود که به گذشته برگردد و در یک ماجرایی جان شرامان را نجات ندهد تا خودش پادشاه شود. دستان بارها با ماموران حکومتی و راهزنان درگیر می‌شود و بارها خنجر را از دست می‌دهد و در تمام ماجرا تهمینه و دستان به یکدیگر کمک می‌کنند. تا اینکه سرانجام نظام خنجر را در ساعت شنی فرو می‌کند و دستان نیز دست او را می‌گیرد و هر دو به روز فتح الموت برمی‌گردند و دستان با برملا کردن تمام نقشه‌‌‌‌های نظام باعث مرگ او می‌شود. در نهایت دستان با تهمینه ازدواج می‌کند تا به وسیله این پیوند صلح برقرار شود.

کارگردان: مایک نیوول

نویسنده: جردن مکنر، بوآز باکین، دوگ میرو، کارلو برنارد

نام تهیه کننده: جری بروکهایمر

نام بازیگران: جیک جیللنهال، جما آرترتون، بن کینگزلی، آلفرد مولینا

 نام شخصیت ها: دستان: او پسر یتیمی بوده که توسط پادشاه پارس به فرزندخواندگی پذیرفته می‌شود. او با دلاوری در فتح الموت نقش مهم دارد اما بعد از آن به قتل پادشاه می‌شود و در ادامه متوجه خیانت و توطئه نظام می‌شود و تلاش می‌کند تا با استفاده از خنجر مقدس مانع رسیدن نظام به هدفش شود. در پایان او و تهمینه با یکدیگر ازدواج می‌کنند.

تهمینه: فرمانروا شهر مقدس الموت است که محافظ خنجر و ساعت شنی خدایان است. زمانی که خنجر از او گرفته می‌شود او جان خود را به خطر می‌اندازد و تلاش می‌کند که مانع از رسیدن خنجر به دست افراد خبیث شود.

نظام: برادر و مشاور پاشاده پارس است که با خباثت تصمیم دارد بر شهر الموت و میراث مقدسش تسلط یابد و با برگرداندن زمان به عقب، خود را پادشاه ایران کند. او در این راه پادشاه و جانشین پادشاه را به قتل می‌رساند.

شارمان: پادشاه سرزمین پارس است که فردی مذهبی است دو فرزند به نام تاس و گارسیو دارد به علاوه او دستان را نیز به عنوان فرزند خود بزرگ می‌کند. تاتس جانشین بعدی اوست.

کشور سازنده: ایالات متحده آمریکا

کمپانی سازنده:  والت دیزنی پیکچرز